Code-switching hay chuyển mã ngôn ngữ là việc sử dụng xen kẽ hai hoặc nhiều ngôn ngữ trong cùng một cuộc trò chuyện. Chúng ta dễ dàng bắt gặp hiện tượng này ở rất nhiều bạn trẻ.
Là một người từng áp dụng phương pháp học từ vựng Code-switching, mình thấy ban đầu bạn sẽ khá bối rối vì phải sử dụng song ngữ. Tuy nhiên, sau khi tìm hiểu kỹ mình nhận ra đây là một “công cụ” học tập vô cùng hiệu quả và thú vị.
Để giúp bạn dễ dàng học và áp dụng, mình đã tổng hợp bài viết:
- Giải đáp thắc mắc Code-switching là gì?
- Phương pháp ứng dụng Code-switching trong học từ vựng tiếng Anh.
- Lưu ý khi sử dụng Code-switching.
- Đánh giá ưu và nhược điểm của Code-switching.
Cùng khám phá thôi!
| Nội dung quan trọng |
| Định nghĩa: Code-switching là việc sử dụng xen kẽ hai hoặc nhiều ngôn ngữ trong cùng một cuộc trò chuyện. Phương pháp ứng dụng Code-switching trong học từ vựng tiếng Anh: – Dùng từ tiếng Anh muốn ghi nhớ xen lẫn với tiếng Việt trong văn viết/ tin nhắn/ ghi nhớ. – Dùng từ tiếng Anh cần ghi nhớ xen lẫn với tiếng Việt trong khi giao tiếp. Lưu ý về cách sử dụng Code-switching: – Đảm bảo từ vựng được thay thế giữ nguyên loại từ. – Kiểm tra ngữ nghĩa của từ trước khi code-switch. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp: – Ưu điểm: + Hỗ trợ việc nhớ từ vựng. + Dễ dàng sử dụng. – Nhược điểm: + Giảm hiệu quả trong giao tiếp. + Dễ bị nhìn nhận một cách tiêu cực. |
1. Code-switching là gì?
Phương pháp Code-switching là gì? Code-switching hay chuyển mã là hiện tượng kết hợp nhiều ngôn ngữ trong cùng một lời nói hoặc ngữ đoạn. Đây là một hành vi ngôn ngữ tự nhiên thường thấy ở những người đa ngữ, đặc biệt là trong những cộng đồng sử dụng nhiều ngôn ngữ giao tiếp với nhau.
Ví dụ:
- Bóc term: Một từ kết hợp giữa tiếng Anh (term) và tiếng Việt (bóc).
- Em đi mall về rồi: Câu sử dụng từ tiếng Anh “mall” trong câu tiếng Việt.
Chuyển mã không chỉ đơn thuần là pha trộn từ vựng giữa các ngôn ngữ mà còn bao gồm việc thay đổi ngữ pháp, ngữ điệu, và phong cách ngôn ngữ cho phù hợp với từng ngữ cảnh giao tiếp.
Nhận tư vấn miễn phí khóa học hè
2. Phương pháp ứng dụng Code-switching trong học từ vựng tiếng Anh
Mặc dù Code-switching (chuyển mã ngôn ngữ) vẫn còn nhiều tranh cãi về mặt ngôn ngữ xã hội nhưng nhiều nhà nghiên cứu giảng dạy ngôn ngữ cho rằng đây có thể là phương pháp học hiệu quả.
2.1. Nghiên cứu về ứng dụng Code-switching
- Fareed (2016): Chỉ ra rằng sinh viên tại Pakistan cảm thấy phương pháp học ngôn ngữ Code-switching giúp họ gắn kết với bài giảng và học từ vựng khó tốt hơn.
- Modupeola (2013): Nhấn mạnh rằng phương pháp Code-switching giúp người học cảm thấy thoải mái hơn. Lý do là vì họ có thể sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ khi gặp khó khăn với từ vựng tiếng Anh.
2.2. Phương pháp tiếp cận Code-switching dành cho người mới bắt đầu
2.2.1. Dùng từ tiếng Anh muốn ghi nhớ xen lẫn với tiếng Việt trong văn viết/ tin nhắn/ ghi nhớ
Phương pháp này giúp người dùng có thể nhớ được định nghĩa của một số từ vựng, loại từ và cách sử dụng từ vựng, cụm từ đó. Với cách này, khi viết để ghi nhớ thông tin hoặc để truyền đạt điều gì đó, người dùng có thể thay thế từ tiếng Anh bằng từ tiếng việt tương đương về nghĩa và cùng loại từ.
Ví dụ mà bạn có thể tham khảo:
- Meeting (buổi gặp mặt) lúc 10 giờ. Nội dung meeting bàn về cách để improve (cải thiện, nâng cao) kỹ năng giao tiếp và teamwork (làm việc nhóm) trong môi trường làm việc.
2.2.2. Dùng từ tiếng Anh cần ghi nhớ xen lẫn với tiếng Việt trong khi giao tiếp
Phương pháp này có thể được sử dụng trong lớp học tiếng anh hoặc trong giao tiếp hằng ngày. Tương tự như việc sử dụng trong văn viết, người dùng có thể lựa chọn từ vựng tương đương trong tiếng Anh để thay thế cho từ vựng tiếng Việt muốn diễn tả trong câu. Sau nhiều thời gian sử dụng, người dùng có thể hình thành thói quen tư duy các từ vựng tiếng Anh trong quá trình giao tiếp.
Ví dụ về Code-switching trong văn nói hàng ngày:
- Hôm qua tớ có tham gia một buổi học tiếng Anh. Nội dung rất phức tạp nhưng cũng informative (chứa đựng nhiều thông tin hữu ích).
Xem thêm các phương pháp khác:
- Comprehensible Input là gì? Cách ứng dụng trong việc học và dạy ngôn ngữ
- 7 cách ghi chép từ vựng tiếng Anh giúp học nhanh, nhớ lâu, dễ ôn tập
- 20 trang web học từ vựng tiếng Anh miễn phí uy tín [Cập nhật 2024]
3. Lưu ý về cách sử dụng Code-switching
Mặc dù phương pháp học từ vựng Code-switching được áp dụng hiệu quả trong quá trình học từ vựng, ngôn ngữ nhưng người học vẫn phải lưu ý:
3.1. Từ vựng được thay thế giữ nguyên loại từ
Đầu tiên, bạn cần đảm bảo từ vựng được thay thế giữ nguyên loại từ (danh từ, động từ, tính từ, trạng từ, …). Ví dụ:
- Đúng: “Đây là một opportunity (cơ hội) vô cùng quan trọng đối với tôi.” (Danh từ được thay thế bằng danh từ). => Trong ví dụ trên, từ opportunity và cơ hội đề là danh từ, vì thế việc Code-switching sẽ không gây ra cảm giác lệch lạc.
- Đúng: “Bạn ấy không articulate (nói rõ, diễn tả một cách rõ ràng và mạch lạc) được vấn đề đó.” (Động từ được thay thế bằng động từ). => Trong ví dụ trên, từ articulate là động từ, phù hợp với thành phần của từ vựng trong câu tiếng Việt.
- Sai: “Dạo này tôi cảm thấy rất stress.” (Danh từ được thay thế bằng tính từ) – Nên sử dụng “stressed” để phù hợp với ngữ cảnh. => Trong ví dụ trên, stress là danh từ, trong khi loại từ vựng nên đặt vào ở đây là tính từ chỉ cảm giác, chính vì vậy, trong trường hợp này, stressed sẽ là một sự lựa chọn phù hợp hơn. Đồng thời, khi sử dụng tiếng anh, người dùng cũng sẽ không bị nhầm lẫn và sử dụng từ stress như một tính từ.
3.2. Kiểm tra ngữ nghĩa của từ trước khi code-switch
Một số từ dù có nghĩa tương đương nhau nhưng sẽ được sử dụng trong các trường hợp khác nhau. Người dùng cần tìm từ chỉ chính xác từ cần được diễn tả để đảm bảo khi sử dụng tiếng Anh, từ vựng được chọn không bị sai trong hoàn cảnh đó.
Ví dụ về việc sử dụng sai:
- “Tôi muốn trở thành psychologist để khám và chữa cho những người bị bệnh về tâm lý” => Psychologist – Nhà tâm lý học ở đây đang bị đánh đồng với từ psychiatrist – bác sĩ tâm lý. Dù hai từ vựng có tương đồng về lĩnh vực nhưng vai trò của họ khác nhau. Việc không hiểu kỹ về từ vựng đã khiến người dùng trong ví dụ trên đưa ra từ thay thế không hợp lý.
Xem thêm:
- Semantic mapping là gì? Ứng dụng sơ đồ ngữ nghĩa để học từ vựng
- Contranym là gì? 10+ contranym phổ biến nhất trong tiếng Anh
- Gốc từ là gì? Tổng hợp các root word, prefix và suffix phổ biến
4. Đánh giá về phương pháp Code-switching
Phương pháp Code-switching có những ưu và nhược điểm gì? Cùng mình tìm hiểu chi tiết bên dưới:
4.1. Ưu điểm của phương pháp
Học từ vựng tiếng Anh qua phương pháp Code-switching có những ưu điểm vượt trội như sau:
- Hỗ trợ việc nhớ từ vựng: Tương tự như các phương pháp hỗ trợ học từ vựng tiếng Anh khác, sử dụng Code-switching giúp người học tăng tần suất tiếp xúc với từ vựng mới, từ đó hỗ trợ ghi nhớ tốt hơn. Tuy nhiên, thay vì phải trải qua những bước chuyển đổi ngôn ngữ trong suy nghĩ, người học có thể dễ dàng ghi nhớ ý nghĩa của từ vựng ngay trên “bề mặt” ngôn ngữ.
- Dễ dàng sử dụng: Phương pháp Code-switching có tính khả thi cao, người học có thể áp dụng vào bất cứ lúc nào trong điều kiện giao tiếp cho phép.
4.2. Nhược điểm của phương pháp
Tuy Code-switching đem lại hiệu quả vượt trội nhưng phương pháp này vẫn có một số nhược điểm. Cụ thể:
4.2.1. Giảm hiệu quả trong giao tiếp
- Việc sử dụng Code-switching thường xuyên khiến người nghe, đặc biệt là những người không hiểu tiếng Anh cảm thấy khó hiểu và mất tập trung trong quá trình giao tiếp.
- Việc xen kẽ ngôn ngữ liên tục có thể khiến thông điệp truyền tải trở nên mơ hồ, thiếu mạch lạc. Khi đó, người nghe có thể hiểu lầm ý và ảnh hưởng đến hiệu quả giao tiếp.
- Trong môi trường trang trọng như công việc, học tập, sử dụng phương pháp Code-switching có thể thể hiện sự thiếu chuyên nghiệp và thiếu tôn trọng đối với người nghe. Đặc biệt là khi bạn nói chuyện với thầy cô, sếp lại không đem lại hiệu quả.
4.2.2. Dễ bị nhìn nhận một cách tiêu cực
- Việc sử dụng phương pháp Code-switching có thể khiến người nghe hiểu lầm bạn đang cố tình “khoe khoang” khả năng tiếng Anh, thể hiện bản thân “sính ngoại”, “sang trọng” hơn so với người khác. Lâu dần, mọi người có thể xa lánh, thiếu thiện cảm và thậm chí là ghen tị từ phía những người xung quanh.
- Để vượt qua được định kiến này, người học cần phải ghi nhớ rằng việc luyện tập và tiếp thu từ vựng mới là cần thiết chứ không nhằm mục đích khoe mẽ hay thể hiện. Bên cạnh đó, việc sử dụng đúng lúc, đúng hoàn cảnh như được gợi ý ở bên trên cũng giúp những định kiến về Code-switching được giảm bớt và dần dần được chấp nhận rộng rãi.
5. Kết luận
Như vậy, bài viết đã giúp bạn hiểu được phương pháp code-switching là gì? Các ứng dụng code-switching hiệu quả vào việc học. Tuy nhiên, bạn cũng cần phải lưu ý một số vấn đề sau để việc học trở nên dễ dàng hơn:
- Sử dụng đúng ngữ cảnh: Code-switching chỉ nên được sử dụng trong những ngữ cảnh phù hợp, ví dụ như khi bạn đang nói chuyện với bạn bè thân thiết hoặc khi bạn đang tham gia vào một cuộc trò chuyện không trang trọng.
- Tránh lạm dụng: Việc lạm dụng code-switching có thể khiến bạn khó hiểu và gây khó chịu cho người nghe.
- Tôn trọng người nghe: Hãy đảm bảo rằng người nghe hiểu cả hai ngôn ngữ bạn đang sử dụng.
Cùng với đó, bạn hãy kết hợp Code-switching với:
- Nghe nhạc, xem phim bằng ngôn ngữ tiếng Anh.
- Đọc sách, báo bằng tiếng Anh.
- Luyện tập viết, nói mỗi ngày.
Bạn đã sẵn sàng áp dụng Code-switching vào hành trình học tiếng Anh của mình? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn với mình trong phần bình luận nhé!
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết về chủ đề học từ vựng tiếng Anh hiệu quả trong chuyên mục IELTS Vocabulary. Chúc bạn học tốt!
Tài liệu tham khảo:
- What is code switching and how does it impact teams? – https://www.betterup.com/blog/code-switching – Truy cập 21/5/2024.
- Code Switching: How and Why It Happens – https://www.verywellmind.com/what-is-code-switching-5270156 – Truy cập 21/5/2024.
Trang Đoàn 
Xuân Tú 
