Trang Đoàn
Chúng ta thường nghe rất nhiều người khuyên học tiếng Anh hoặc bất kì ngoại ngữ nào thông qua phương pháp Passive Listening – phương pháp nghe thụ động. Vậy phương pháp này là gì? Liệu phương pháp này có lợi hại như nhiều người “quảng cáo”? Hãy cùng IELTS Vietop tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Passive Listening là gì?
Passive Listening là cách mà người nghe không phản hồi, không đặt câu hỏi và có thể hiểu hoặc không hiểu những thông tin đang được truyền đạt. Trong quá trình nghe, người nghe thường không chú ý hoặc không quan tâm đến thông tin đang được phát, trong quá trình này, người nghe có thể làm một số việc riêng như dọn dẹp nhà cửa, làm việc hoặc thậm chí là ngủ.
Passive listening không đòi hỏi nhiều nỗ lực vì người nghe sẽ lựa chọn tiếp thu những thông tin, kiến thức cần chú ý. Một số ví dụ về passive listening bao gồm nghe một diễn giả trong buổi thuyết trình hoặc cuộc họp, nghe đài, podcast, chương trình truyền hình, nghe nhạc…
Nhiều người cho rằng chỉ cần cho tiếng Anh vào tai từ ngày này qua ngày khác, các cấu trúc ngữ pháp, cách sử dụng từ vựng chuyên nghiệp sẽ được não bộ ghi nhớ lại trong vô thức. Tuy nhiên, chưa có bài nghiên cứu nào chứng minh rằng việc nghe thụ động có thể giúp người học cải thiện khả năng sử dụng từ vựng.
Đối với trường hợp tiếp thu được ngôn ngữ một cách thụ động của trẻ em, nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng não bộ của trẻ em có những đặc điểm vượt trội trong việc tiếp cận ngôn ngữ, và những đặc điểm ấy sẽ mất dần cho đến tuổi dậy thì.
Xem thêm: Khóa học IELTS Cấp tốc – Cam kết tăng ít nhất 0.5 – 1.0 band score SAU 1 THÁNG HỌC
Những tác động của Passive Listening trong quá trình học tiếng Anh
Ưu điểm
Đây là một phương pháp hay để giúp bạn gợi nhớ lại một số kiến thức hoặc từ vựng đã từng học một thời gian trước đây nhưng hiện bạn không còn sử dụng nữa. Chẳng hạn nếu bạn đang lo lắng về việc quên một phần hoặc toàn bộ kiến thức tiếng Anh trong kỳ nghỉ tết hoặc nghỉ hè, bạn hoàn toàn có thể bậc một bản nhạc để nghe hoặc xem một bộ phim bằng tiếng Anh. Hoặc bạn thuộc nhóm đối tượng đi làm, bận rộn với guồng quay công việc, và đã dừng việc học tập cách đây một tháng, đây là phương pháp hoàn toàn phù hợp với bạn.
Phương pháp này sẽ giúp bạn gợi nhớ, “giữ lại” kiến thức và làm cho quá trình quên diễn ra chậm hơn. Một trường hợp khác đối mới đối tượng người học mới bắt đầu, người học có thể xem một số bộ phim, hoặc nghe một số bản nhạc để não bộ dần làm quen với ngữ điệu của ngoại ngữ, từ đó người học có thể học dễ hơn một phần nào đó.
Nhược điểm
Âm nhạc, phim ảnh, chương trình truyền hình và podcast có thể được xem là những phương tiện học tập tuyệt vời, người học có thể tự củng cố vốn từ vựng của bản thân. Phương pháp này còn giúp người học làm quen với cách phát âm và nhịp điệu nói tiếng Anh của người bản xứ và qua đó, ta cũng phần nào có cái nhìn sâu hơn về văn hóa của các nước bản xứ và tiếp thu các từ mới thông qua bối cảnh sử dụng các từ.
Tuy nhiên, bạn hoàn toàn không thể hiểu được những điều này nếu bạn không thật sự chú ý đến những thông tin bạn đang nghe. Bên cạnh đó, việc nghe thụ động, không chú ý, tập trung đến ý nghĩa, từ vựng mới hoặc cách phát âm, ta cũng hầu như không đạt được thành quả, lợi ích gì từ việc nghe.
Xem thêm: Cần luyện nghe tiếng Anh qua phim như thế nào đạt hiệu quả cao?
So sánh phương pháp Passive Listening và Active Listening
| Passive Listening | Active Listening | |
| Bản chất | Là phương pháp lắng nghe thụ động, người nghe sẽ không thực hiện bất cứ một hành động giao tiếp bằng lời nói nào với người đối diện mà chỉ tập trung nghe. | Là phương pháp lắng nghe chủ động, người nghe sẽ thực hiện giao tiếp và đưa ra những phản hồi liên tục hoặc không liên tục với đối phương. |
| Tình huống áp dụng | Nghe nhạc nước ngoài, nghe tin tức, nghe thuyết trình, luyện nghe ngoại ngữ,… | Cuộc thảo luận giữa hai người hoặc nhiều người, một cuộc họp, cuộc trò chuyện với người thân, bạn bè, cuộc tranh biện,… |
| Học ngoại ngữ | Phù hợp đối với các đối tượng mới bắt đầu và đang làm quen với tiếng Anh, giúp tạo môi trường tiếng Anh xung quanh, tập thói quen cho bản thân nghe tiếng Anh, bổ trợ cho khả năng nghe và phát âm được tốt hơn. | Phù hợp đối với các đối tượng đã có phản xạ tiếng Anh tốt, khả năng giao tiếp và nghe hiểu tiếng Anh ở trình độ nâng cao, phát huy khả năng chủ động trong giao tiếp, giúp rèn luyện thường xuyên kỹ năng nghe – nói cùng lúc. |
Các phương pháp luyện Passive Listening dành cho người mới bắt đầu
Như Vietop đã đề cập ở trên, phương pháp Passive Listening chỉ thực sự hiệu quả dành cho những đối tượng đang trong quá trình mới bắt đầu học tiếng Anh. Bởi với phương pháp này, người học sẽ được làm quen với môi trường xung quanh bằng tiếng Anh, bổ trợ cho kỹ năng nghe hiểu và phát âm tiếng Anh được tốt hơn mà không bị xao nhãng bởi những kỹ năng khác khi chưa thực sự thành thạo.
Ở mức độ nâng cao hơn, người học cần hết sức tập trung để có thể thực sự nghe hiểu được nội dung của bài nghe, cải thiện kỹ năng tiếng Anh. Vậy người học cần có những phương pháp gì để luyện Passive Listening một cách hiệu quả?
Chọn những nguồn nghe chính thống
Trước hết, chọn những nguồn nghe chính thống là điều bắt buộc khi bạn muốn luyện Passive Listening một cách hiệu quả. Luyện nghe tiếng Anh có rất nhiều nguồn khác nhau. Một số nguồn chính thống bạn có thể tham khảo là đài CNN (Anh – Mỹ), BBC (Anh – Anh).
Ngoài ra, bạn có thể tìm kiếm một số kênh trên Youtube chuyên làm về podcast, video, radio của người bản địa sử dụng tiếng Anh để cải thiện khả năng nghe hiểu của mình. Đừng quên tham khảo nhiều nguồn khác nhau để làm quen với nhiều accent và những cách diễn đạt khác nhau nhé!
Chọn chủ đề mà bản thân yêu thích
Trong quá trình học tiếng Anh, nếu không khơi gợi sự hứng thú thì ta không thể học được. Đối với những bạn đang trong quá trình làm quen với tiếng Anh, không nên lựa chọn các chủ đề mang tính quá học thuật.
Thay vào đó, các bạn có thể lựa chọn nghe những chủ đề mà bạn yêu thích như xem phim, mua sắm, các bài hát tiếng Anh,… Nhờ vậy, việc học tiếng Anh của bạn sẽ không trở nên chán nản, tạo động lực và sự hứng thú trong việc học nghe tiếng Anh mỗi ngày.
Xem thêm: Bảng chữ cái tiếng Anh
Nguồn nghe cần phù hợp với trình độ
Nhiều bạn khi mới bắt đầu học tiếng Anh thường mắc sai lầm trong việc chọn nguồn nghe quá mức học thuật hay mang tính chuyên môn cao. Điều này dẫn đến việc khối lượng lớn từ vựng quý giá mà bạn đã vô tình bỏ qua và kỹ năng nghe hiểu chưa thực sự cải thiện.
Việc chọn nguồn nghe phù hợp với trình độ là một điều quan trọng. Vậy làm thế nào để chọn được nguồn nghe phù hợp với trình độ bản thân? Trước hết, bạn cần phải hiểu được 70-80% nội dung bài nghe muốn truyền đạt với mình. Do đó, hãy bắt đầu từ những gì đơn giản nhất như những video ngắn về các chủ đề mà bạn yêu thích chẳng hạn. Đừng ép bản thân nghe những bài nghe quá mức khó hiểu nhé.
Nghe lặp lại nhiều lần và ôn luyện từ vựng
Khi bạn nghe đi nghe lại nhiều lần, chắc chắn bạn sẽ dần quen với bài nghe đó và phát hiện ra được nhiều điều thú vị. Việc nghe đi nghe lại một cách thu động giúp bạn tăng khả năng ghi nhớ và phản xạ tốt hơn.
Có thể ngày đầu tiên bạn chỉ nghe hiểu được 60% nội dung bài nghe. Nhưng sang các ngày sau, khi đã quen với tốc độ và accent của bài, bạn có thể nắm được trọng tâm của bài là gì, thậm chí còn có thể nhớ luôn cách dùng từ được sử dụng trong bài nghe. Bạn có thể áp dụng lại phương pháp Passive Listening sau một tuần để củng cố lại kiến thức cũ.
Trong quá trình nghe lặp lại nhiều lần, có thể bạn sẽ bắt gặp với những cấu trúc, vốn từ vựng mới. Vì vậy, đừng quên ghi chép lại theo chủ đề và đặt câu với những từ vựng đó để tăng thêm vốn từ vựng của bản thân nhé. Từ vựng rất quan trọng và cần thiết để có thể giao tiếp tiếng Anh một cách hiệu quả đấy.
Passive Listening chỉ có thể được xem là phương pháp học từ “thuở sơ khai” khi bạn bắt đầu học bất kỳ ngôn ngữ nào. Phương pháp này giúp ta làm quen với ngữ điệu, phát âm của người bản xứ. Hoặc một số trường hợp nhất định, như đã đề cập ở trên, phương pháp này sẽ giúp bạn duy trì kiến thức về ngôn ngữ bạn đang học lâu hơn.
Tuy nhiên, ở một mức độ cao hơn như Comprehension listening (nghe hiểu), người học cần thật sự tập trung, chú ý đến nội dung bài nghe, từ đó ta mới có thể thật sự cải thiện kỹ năng tiếng Anh của bản thân. Do đó, bạn cần thực sự xác định trình độ của bạn thân trước khi lựa chọn một phương pháp học tập. Đây có thể được xem là bước quan trọng nhất vì nó sẽ quyết định tốc độ, quá trình học ngoại ngữ của bạn diễn ra nhanh hoặc chậm cũng như hiệu quả trong quá trình học.
Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã hiểu đúng hơn về phương pháp luyện nghe Passive Listening. IELTS Vietop chúc các bạn có thể đạt được band điểm như mong muốn trong IELTS Listening nói riêng và các kỹ năng khác của IELTS nói chung nhé!
Công Danh 
Xuân Tú 
Phương Đinh 
